Adamski Stanisław (1875-1967)

Duchowny katolicki, biskup diecezjalny katowicki, działacz społeczny i polityczny, biskup diecezji katowickiej w latach 1930-1967

Nie był rodowitym Ślązakiem, urodził się w Zielonej Górze. Początkowo związany był z parafiami gnieźnieńską i poznańską. Tam też rozpoczął działalność społeczną, stając w obronie klas robotniczych – był sekretarzem generalnym Diecezjalnego Związku Katolickich Towarzystw Robotników Polskich. Jako członek rządu dzielnicowego w Poznaniu, współorganizował Powstanie Wielkopolskie. Prowadził działania zmierzające do poprawy poziomu edukacji na terenach Wielkopolski – był współzałożycielem Uniwersytetu Poznańskiego.

Od 1930 roku piastował funkcję biskupa katowickiego. W trakcie okupacji niemieckiej, zachęcał parafian by deklarować niemieckość, aby w ten sposób uniknąć prześladowania czy wysiedlenia. Zniósł wszelkie nabożeństwa w języku polskim w diecezji katowickiej, aby uniemożliwić okupantowi narodową identyfikację wiernych. W latach 40-tych został deportowany do Generalnego Gubernatorstwa, a następnie przedostał się do Warszawy. Był aktywnym uczestnikiem Powstania Warszawskiego – pomagał rannym, odprawiał nabożeństwa, rozgrzeszał umierających. Był kapelanem Powstania Warszawskiego. Ryzykował życiem, organizując pomoc materialną dla więźniów obozów koncentracyjnych. Do Katowic powrócił w 1945 roku. Zaangażował się w tworzenie polskiej administracji kościelnej na Ziemiach Odzyskanych. Był prześladowany przez komunistów.

Bp Stanisław Adamski został upamiętniony w sali biskupów.