"Robert Oszek (1896–1938) – żołnierz Niepodległej" - wystawa czasowa katowickiego oddziału Insytutu Pamięci Narodowej w Panteonie Górnośląskim. 

Wystawa poświęcona bohaterowi wojny polsko-bolszewickiej oraz III powstania śląskiego.

Robert Oszek urodził się w 1896 r. w Zabrzu, miejscowości, w której w 1903 r. Wojciech Korfanty zwyciężył w wyborach do parlamentu niemieckiego. Ich drogi miały się w przyszłości przeciąć. Oszek pochodził z rodziny górniczej. Jako nastoletni chłopiec, by spełnić marzenia o egzotycznych podróżach, uciekł z domu i zaciągnął się na okręt wielorybniczy.

Następnie rozpoczął służbę w marynarce cesarskiej, biorąc udział w niemieckiej ekspedycji do Meksyku i Haiti. Podczas I wojny światowej odznaczony został za męstwo krzyżem Żelaznym II i I klasy. Następnie zdezerterował z armii niemieckiej, by zaciągnąć się do polskiej marynarki wojennej. Walczył przeciwko bolszewikom we flotylli pińskiej i dnieprzańskiej. Został odznaczony dwukrotnie Krzyżem Walecznych oraz krzyżem Virtuti Militari. Podczas III powstania śląskiego utworzył oddział szturmowy marynarzy, wyposażony w samochód pancerny „Korfanty”.

Zdaniem niektórych, jego odwaga i bohaterstwo w krytycznych momentach niemieckiej kontrofensywy zadecydowały o powstrzymaniu niemieckiego natarcia, a tym samym o sukcesie powstania. Na polecenie Wojciecha Korfantego stłumił bunt w dowództwie grupy „Wschód”, aresztując jego przywódców m.in. późniejszego wojewodę Michała Grażyńskiego. Za działalność na Górnym Śląsku został dwukrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych i ponownie przedstawiony do odznaczenia krzyżem Virtuti Militari. Zmarł w 1938 r. w Katowicach.

Scenariusz: Zbigniew Gołasz (OBEN IPN Katowice)

Projekt graficzny: Bogusław Nikonowicz

Źródło opisu